ពត៌មាន

នៅថ្ងៃចុងក្រោយនៃដំណើរទស្សនកិច្ចនៅប្រទេសលីបង់ សម្តេចប៉ាបឡេអូ ទី១៤ បានអធិស្ឋានដោយស្ងៀមស្ងាត់​នៅកំពង់ផែបេរូត ដែល​កន្លែងនេះបាន​ផ្ទុះកាលពីឆ្នាំ ២០២០ បណ្ដាលឲ្យ​មនុស្សជាង ២០០ នាក់បានស្លាប់។

នៅពេលយាងត្រឡប់ពីដំណើរទស្សនកិច្ចនៅតួកគី និង លីបង់រួចមក សម្តេចប៉ាបឡេអូបានមានបន្ទូលនៅលើយន្តហោះ ទៅកាន់អ្នកសារព័ត៌មានប្រមាណជា ៨០ រូបថា ទ្រង់ធ្លាប់គិតអំពីការចូលនិវត្តន៍ មុនពេលក្លាយជាសម្តេចប៉ាប​។

នៅពេលយាងជាអធិបតីនៃពិធីថ្វាយអភិបូជាបញ្ចប់ដំណើរទស្សនកិច្ចនៅលីបង់ សម្តេចប៉ាបឡេអូទី១៤ បានអំពាវនាវឱ្យមានសន្តិភាពនៅក្នុងប្រទេសលីបង់ និងមជ្ឈិមបូព៌ា ហើយជំរុញឱ្យប្រជាជនលីបង់មានភាពក្លាហាន ប្រឈមមុខនឹងអស្ថិរភាព និងទុក្ខវេទនា។ នេះបើតាមវ៉ាទីកង់ញូវ។

អគ្គអភិបាលស៊ីមូន ផូ​ (Simon Poh) នៃភូមិភាគ​គូឈីង (Kuching) ប្រទេស​ម៉ាឡេស៊ី​ បានមានប្រសាសន៍ថា វិបត្តិមិនមែនគ្រាន់តែជាគ្រោះថ្នាក់នោះទេ ប៉ុន្តែជាទ្វារដែលព្រះសហគមន៍កាតូលិកអាចរីកចម្រើនបាន ដោយជំរុញឲ្យបរិស័ទ​កាតូលិកអាស៊ីហ៊ានប្រឈមមុខនឹងបញ្ហាប្រឈមទំនើបដោយជំនឿ និងក្តីសង្ឃឹម។

ក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មានមួយនៅក្នុង​ បូជនីយចរឆ្ពោះទៅក្តីសង្ឃឹមដ៏អស្ចារ្យ (Great Pilgrimage of Hope) នៅក្រុងប៉េណាំង កាឌីណាល់ សេបាស្ទៀន ហ្វ្រាន់ស៊ីស ជាអគ្គអភិបាល​ភូមិភាគ​ប៉េណាំង និងជាម្ចាស់ផ្ទះនៃព្រឹត្តិការណ៍នេះ ត្រូវបានសួរអំពីក្តីសង្ឃឹមរបស់លោកសម្រាប់ ទិវា​យុវជន​ពិភពលោក (World Youth Day) នាទីក្រុងសេអ៊ូល ប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង ឆ្នាំ២០២៧។ អ្វីដែលគួរឱ្យភ្ញាក់ផ្អើល កាឌីណាល់បានមានប្រសាសន៍ថា ការជួបជុំគ្នានេះ នឹងក្លាយជាពេលវេលាដ៏សំខាន់សម្រាប់ព្រះសហគមន៍កាតូលិកនៅទ្វីបអាស៊ី ដើម្បីរកឃើញឡើងវិញនូវតម្លៃ និងភាពបន្ទាន់សម្រាប់​ស្វាគមន៍កុមារ។

លោកទេសរដ្ឋមន្រ្តី លី ធុជ បានសម្តែងនូវការសោកស្តាយចំពោះការរំលោភបំពានយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងររបស់ថៃ ដល់គោលការណ៍អនុសញ្ញាអូតាវ៉ា និងស្មារតីនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរបស់រដ្ឋភាគីអនុសញ្ញា។ ការថ្លែងបញ្ជាក់បែបនេះរបស់ លោក ទេសរដ្ឋមន្រ្តី លី ធុជ អនុប្រធានទី១អាជ្ញាធរមីន ក្នុងឱកាសកម្ពុជាដឹកនាំរៀបចំព្រឹត្តិការណ៍អមស្តីពី «ពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ តាមរយៈការអភិវឌ្ឍសមត្ថភាពដើម្បីពិភពលោកមួយគ្មានមីន» កាលពីថ្ងៃទី៣ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៥ នៅទីក្រុងហ្សឺណែវ ប្រទេសស្វីស ។

កាកបាទក្រហមអន្តរជាតិ បានបញ្ជាក់ប្រាប់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាពីការត្រៀមខ្លួនគាំទ្រការបញ្ជូនយោធិនទាំង១៨រូបពីថៃមកវិញ។ នេះបើតាមសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសនៃកម្ពុជា ស្តីពីស្ថានភាពយោធិនខ្មែរ១៨ រូបដែលប្រទេសថៃបន្តឃុំខ្លួន ចេញកាលពីថ្ងៃទី៣ ខែធ្នូ។

លោកបណ្ឌិត លី ធុជ ទេសរដ្ឋមន្រ្តី និងជាអនុប្រធានទី១ អាជ្ញាធរមីន បានថ្លែងបញ្ជាក់ប្រាប់ លោកស្រី Pamela Moraga នាយកអង្គភាពគាំទ្រ ការអនុវត្តអនុសញ្ញា ស្តីពីគ្រាប់បែកចង្កោម ក្នុងជំនួបទ្វេភាគីនៅទីក្រុងហ្សឺណែវ ថ្ងៃទី២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៥ ថា ទោះបីប្រទេសនោះ មិនមែនជារដ្ឋភាគី នៃអនុសញ្ញាស្តីពីគ្រាប់បែកចង្កោម ការប្រើប្រាស់គ្រាប់បែកចង្កោម ជាពិសេសលើប្រជាជនស៊ីវិល គឺជាការរំលោភបំពានយ៉ាង ធ្ងន់ធ្ងរចំពោះច្បាប់អន្តរជាតិ គោលការណ៍មនុស្សធម៌ និងត្រូវតែធ្វើសេចក្តីថ្កោលទោសស។

រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានយកចិត្តទុកដាក់ខ្ពស់ទៅលើជនមានពិការភាព​តាមរយៈការលើកកម្ពស់សិទ្ធិ សុខុមាលភាព ឱកាសការងារ ក៏ដូចជាការធានា​ដល់​ការ​រស់នៅក្នុងជីវភាពសមរម្យ។ ក្នុងមួយខែរដ្ឋបានចំណាយជាង ២.៥លានដុល្លារអា​មេ​រិក ជួយចិញ្ចឹមជនមានពិការរភាពតាមរយៈកម្មវិធីជាតិជំនួយសង្គម។

ខណៈដែលមនុស្សរាប់ពាន់នាក់នៅតែបន្តធ្វើដំណើរក្នុង បូជនីយចរឆ្ពោះទៅក្តីសង្ឃឹមដ៏អស្ចារ្យ (GPH) នៅទីក្រុង ប៉េណាំង ថ្នាក់ដឹកនាំព្រះសហគមន៍ ដែលមានឥទ្ធិពលពីររូបនៅអាស៊ីគឺ កាឌីណាល់លីវីស អន់តូនីញ៉ូ តាគ្លេ (Luis Antonio Tagle) និង កាឌីណាល់បាប្លូ វើហ្គីលីយ៉ូ អាំបូ ដេវីឌ (Pablo Virgilio “Ambo” David) បានផ្តល់សារដ៏ជ្រាលជ្រៅមួយសម្រាប់ទ្វីបអាស៊ីមុនឆ្នាំព្រះមហាករុណាទិគុណ​ដ៏អស្ចារ្យ​ (Great Jubilee) ឆ្នាំ ២០៣៣ ដោយអំពាវនាវឲ្យអ្នកជឿបង្កើនក្តីសង្ឃឹម ស្វែងរកលក្ខណៈមនុស្សរបស់ព្រះយេស៊ូឡើងវិញ និងអនុញ្ញាតឲ្យរឿងរ៉ាវផ្ទាល់ខ្លួនរបស់ពួកគេឆ្លុះបញ្ចាំងពីអាថ៌កំបាំងនៃជំនឿ។

ខណៈដែលព្រះសហគមន៍កាតូលិកនៅកូរ៉េខាងត្បូងត្រៀមខ្លួនធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះទិវាយុវជនពិភពលោក ឆ្នាំ ២០២៧ កាឌីណាល់លីវីស អន់តូនីញ៉ូ តាគ្លេ (Luis Antonio Tagle) បានផ្តល់ការពិចារណាលើតួនាទីនៃវប្បធម៌ មុខម្ហូប និងជំនួប​ប្រចាំថ្ងៃ ក្នុងការបង្កើនជំនឿ និងស្វាគមន៍យុវជនពិភពលោក។ មតិរបស់លោកត្រូវបានធ្វើឡើងនៅក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មានមួយនៅសណ្ឋាគារឌឹឡៃថ៍​ (The Light Hotel) នៅក្រុងប៉េណាំង ក្នុងអំឡុងពេលបូជនីយចរឆ្ពោះទៅក្តីសង្ឃឹមដ៏អស្ចារ្យ។

ថ្នាក់ដឹកនាំព្រះសហគមន៍អាស៊ីបានបង្ហាញពីភាពរំភើប ក្តីសង្ឃឹម និងក្តីបារម្ភចំពោះទិវាយុវជនពិភពលោក (WYD) ឆ្នាំ២០២៧ខាងមុខ ដែលនឹងត្រូវរៀបចំឡើងនៅទីក្រុងសេអ៊ូល ប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង ដែលប្រមូលផ្តុំជាលើកដំបូង ជាសកលលោកនេះ ត្រូវបានប្រារព្ធឡើងនៅអាស៊ីបូព៌ា។ ការពិចារណាទាំងនេះត្រូវបានចែករំលែកក្នុងអំឡុងពេលសន្និសីទសារព័ត៌មាននៃ​បូជនីយចរឆ្ពោះទៅក្តីសង្ឃឹមដ៏អស្ចារ្យ នៅទីក្រុងប៉េណាំង ដែលសម្របសម្រួលដោយលោកដានីញ៉ែល រ៉យ (Daniel Roy) ប្រធានការិយាល័យទំនាក់ទំនងសង្គមនៃភូមិភាគប៉េណាំង។

នៅក្នុងអំឡុងពេលសន្និសីទសារព័ត៌មានសម្រាប់ បូជនីយចរឆ្ពោះទៅក្តីសង្ឃឹមដ៏អស្ចារ្យ កាលពីថ្ងៃទី ២៩ ខែវិច្ឆិកា អភិបាលចច បាលីប៉ារ៉ាំប៊ីល (George Palliparambil) ប្រធានការីយាល័យ​ផ្នែក​ប្រកាសដំណឹងល្អ​នៃសភាលោកអភិបាល​អាស៊ី​ (FABC-OE) បាន​បើកឱកាសឲ្យមានកិច្ចសន្ទនាជាមួយប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយក្នុងស្រុក និងអន្តរជាតិ។

មជ្ឈមណ្ឌលសុខភាពផ្លូវចិត្តកុមារនិងយុវវ័យ (ការីតាស-CCAMH) និងស្ថានទូតឥណ្ឌាប្រចាំទីក្រុងភ្នំពេញ បាន ចុះហត្ថលេខាលើ អនុស្សារណៈនៃការយោគយល់ (MoU) ស្តីពីការអនុវត្ត គម្រោងផលប៉ះពាល់រហ័ស (QIP) នៅទីតាំងមជ្ឈមណ្ឌលផ្ទាល់ដែលស្ថិតនៅក្នុងក្រុងតាខ្មៅ ខេត្តកណ្តាល នាព្រឹកថ្ងៃទី ១ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០២៥។

នៅថ្ងៃចុងក្រោយនៃដំណើរទស្សនកិច្ច លើកដំបូងរបស់ព្រះទ្រង់នៅលីបង់ សម្តេចប៉ាបឡេអូទី១៤ បានយាងទៅទស្សនាមន្ទីរពេទ្យឡា គ្រ័ស (La Croix) ក្នុង ទីក្រុងយ៉ាល់អ៊ីឌីប (Jal Ed Dib) ដែលជាមន្ទីរពេទ្យមួយក្នុងចំណោមមន្ទីរពេទ្យសុខភាប​ផ្លូវចិត្តធំជាងគេនៅមជ្ឈិមបូព៌ា ហើយសរសើរការងាររបស់ក្រុមដូនជី និងបុគ្គលិកជាគ្រីស្តបរិស័ទ​ដែលលះបង់ខ្លួនឯងដើម្បីថែទាំអ្នកដែលងាយរងគ្រោះបំផុត។

វ៉ាទីកង់ញូវបានរាយការណ៍ថា នេះគឺជាបន្ទូលរបស់សម្តេចប៉ាបឡេអូទី១៤ ដែលទ្រង់បានលើកឡើងនៅពេលដែល ទ្រង់យាងជួបជាមួយនឹងលោកអភិបាល បូជាចារ្យ បព្វជិត-ជិតា នៅថ្ងៃទី០១ ខែធ្នូ អំឡុងពេលទស្សនកិច្ចនៅលីបង់​។

វ៉ាទីកង់ញូវបានរាយការណ៍ថា សម្តេចប៉ាប ឡេអូទី១៤ បានយាងសួរសុខទុក្ខក្រុមដូនជី​កាម៉ែល (Carmelite) ក្នុងទីក្រុងហារីសា (Harissa) នៅល្ងាចថ្ងៃដំបូងនៃដំណើរទស្សនកិច្ច​ផ្លូវការ​នៅប្រទេសលីបង់។

លោក ស៊ុន មេសា អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការងារ និងបណ្ដុះបណ្ដាលវិជ្ជាជីវៈ បានអំពាវនាវយ៉ាងទទូចដល់បងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋ ដែលនៅតាមបណ្តោយបន្ទាត់ព្រំដែនកុំឆ្លងដែនដោយខុសច្បាប់ទៅប្រទេសថៃ ហើយគួរតែស្វែងរកឱកាសការងារនៅក្នុងស្រុកដែលមានជាង ៨ម៉ឺនកន្លែង កំពុងរង់ចាំបងប្អូន។

អាជ្ញាធរកម្ពុជាគ្រប់គ្រងសកម្មភាពកំចាត់មីន និងសង្គ្រោះជនពិការដោយសារមីន (អាជ្ញាធរមីន) ច្រានចោលដាច់ខាត ចំពោះការលើកឡើងរបស់រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសថៃ ដែលចុះផ្សាយក្នុងសារព័ត៌មាន Nikkei Asia កាលពីថ្ងៃទី១ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៥ ដោយចោទប្រកាន់ថា កម្ពុជាបានដាក់មីនថ្មី នៅតាមបណ្តោយព្រំដែន និងទាមទារឱ្យប្រើប្រាស់វិធានការក្រោមមាត្រា៨ នៃអនុសញ្ញាហាមប្រាមការ ប្រើប្រាស់មីនប្រឆាំងមនុស្ស (អនុសញ្ញាអូតាវ៉ា)។

ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា បានបញ្ជាក់ថា គិតមកទល់ពេលបច្ចុប្បន្ន មិនទាន់មានគ្រឹះស្ថានធនាគារ និងហិរញ្ញវត្ថុណាមួយ ដែលទទួលបានការអនុញ្ញាតពីធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាក្នុងការផ្តល់សេវាពាក់ព័ន្ធនឹង ទ្រព្យសកម្មគ្រីបតូនោះនៅឡើយទេ។