បរិស្ថាន

អង្គការជាង២០០សហការគ្នាអភិរក្ស«សត្វឆ្អឹងកង»ជាង២៥០ប្រភេទនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍

អង្គការមនុស្សធម៌នានានៃអង្គការសហប្រជាជាតិ បានព្រមានថា ទឹកជំនន់​ដែលមិន ដែល ធ្លាប់មាន និងបំផ្លិចបំផ្លាញ នៅអាហ្វ្រិកខាងកើត បានបង្កជាការផ្លាស់ទី​លំនៅដ៏សម្បើម​របស់ មនុស្សរាប់ម៉ឺននាក់ ដែលត្រូវបង្ខំចិត្តឲ្យចាកចេញពី​លំនៅដ្ឋាននៅប្រទេសប៊ូរុនឌី កេនយ៉ា រ៉ូវ៉ាន់ដា សូម៉ាលី អេស្យូពី និងតង់ហ្សានី។ អង្គការមនុស្សធម៌ក៏បានអំពាវនាវ​ឲ្យមានកិច្ចខិតខំ ប្រឹងប្រែងខ្លាំងក្លា​ដើម្បីប្រឈមមុខនឹង​ភាព​មិនច្បាស់លាស់នៃអាកាសធាតុ។

បន្ទាប់ពីការសាកល្បង«យុទ្ធនាការកម្ពុជាស្អាត» នៅឃុំព្រះធាតុ ឃុំមៀន និងឃុំដទៃទៀត ក្នុងស្រុកអូររាំងឪខេត្តត្បូងឃ្មុំ បានជោគជ័យ ក្រសួងបរិស្ថាន

ត្មាតភ្លើងជាប្រភេទជិតផុតពូជបំផុតដែលមានវត្តមាននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។

ឆ្នាំនេះ ទិវាសត្វស្លាបទេសន្តរប្រវេសន៍ ផ្តោតលើសារៈសំខាន់សត្វល្អិត ដែលជាចំណីអាហារដ៏សំខាន់របស់ពពួកសត្វស្លាបទេសន្តរប្រវេសន៍។

អង្គការពលកម្មអន្តរជាតិ (OIT) បានបង្ហាញឲ្យដឹងថា ចំនួនដ៏គួរឲ្យភ្ញាក់ផ្អើល​នៃពលករ គឺ ប្រហែលច្រើនជាង ៧០% នៃ​ពលករសរុបនៅលើពិភពលោក ត្រូវបានគេជឿថា រង​ការ ប្រឈម ​ខាងសុខភាព​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ។ ចំណែកវិធានការដែលមាន​ទាក់ទងនឹងសុវត្ថិភាព និងសុខភាព នៅកន្លែងការងារ មានការលំបាកនឹងប្រឈមនឹង​ហានិភ័យ​ដែលបណ្តាលមកពីការប្រែប្រួល​អាកាសធាតុនេះ។

ក្រសួងបរិស្ថាន ជំរុញការរៀបចំ«របៀងទេសចរណ៍លំហែបៃតង»ក្នុងឧទ្យានជាតិគីរីរម្យ

ក្រុមការងារមួយ​ដែលប្រមូលផ្តុំដោយសកលវិទ្យាល័យ មជ្ឈមណ្ឌលសិក្សាស្រាវជ្រាវ និង​អង្គការ​ក្រៅរដ្ឋាភិបាល​អន្តរជាតិនៃការការពារធម្មជាតិ បានរៀបចំឯកសារទីមួយ​ដែលមាន​គ្រប់អត្ថ​បទវិទ្យាសាស្រ្ត ដែលវាយតម្លៃអំពី​ឥទ្ធពលនៃនយោបាយនៃការការពារធម្មជាតិ។

ACCB ជោគជ័យក្នុងការបង្កាត់ពូជ«អណ្តើកសង្កល់» ដែលជាប្រភេទជិតផុតពូជ

ក្រសួងបរិស្ថាន ជំរុញការរៀបចំ«របៀងទេសចរណ៍លំហែបៃតង»ក្នុងឧទ្យានជាតិគីរីរម្យ

យោងតាមអគ្គនាយក​នៃទីភ្នាក់ងារអន្តរជាតិសម្រាប់ថាមពលកកើតឡើងវិញ (IRENA) បាន ឲ្យ​ដឹងថា ថាមពលកកើតឡើងវិញ អាចធ្វើឲ្យប្រែប្រួលទិន្នន័យយ៉ាងពិតប្រាកដ បើនិយាយ អំពីការ​ប្រើប្រាស់ដោយសមធម៌សម្រាប់ថាមពលដែលសម្បូរបែប​ និងស្អាត។ ថាមពលនេះ​អាច​រីកលូតលាស់​ក្នុងករណី​ដែលវាត្រូវបានគាំទ្រដោយរដ្ឋាភិបាល និង​ធ្វើឲ្យចេញពី​ការ​សន្យា​ឲ្យទៅជាសកម្មភាព។

អគ្គនាយិកានៃអង្គការយូនេសស្កូ លោកស្រី អូដ្រី អាហ្ស៊ូឡៃ ដែលបានអបអរសាទរ​នៅ ពេល បើកសន្និសីទ ទសវត្សនៃសមុទ្រនៅឆ្នាំ២០២៤ នៅទីក្រុងបាសេឡូន ប្រទេសអេស្ប៉ាញ បាន ថ្លែងថា ចាប់តាំងពីដើមទសវត្សនៃសមុទ្រនៅឆ្នាំ២០២១ គម្រោងជាង ៥០០ ត្រូវបានបង្កើត ឡើង​​នៅជុំវិញពិភពលោកដើម្បីធ្វើឲ្យប្រសើរឡើងនូវចំណេះដឹង និងការការពារសមុទ្រ។

យោងតាមវិទ្យាស្ថាននៃអង្គការសហប្រជាជាតិសម្រាប់ការបណ្តុះបណ្តាល និងការសិក្សា ស្រាវជ្រាវ (UNITAR) និងសហគមន៍អន្តរជាតិនៃទូរគមនាគមន៍ (UIT) បានឲ្យដឹងថា មនុស្ស ម្នាក់ផលិតប្រចាំឆ្នាំជាមធ្យមនូវសម្រាមអេឡិចត្រូនិច ៧,៨ គីឡូក្រាម នៅលើផែនដី។ បរិមាណនេះ ឡើងដល់កម្រិតឯកតកម្ម ៦២លានតោន ដោយកើន ៨២% បើប្រៀបធៀប នឹង ឆ្នាំ២០១០។ តួលេខនេះ នឹងអាចកើនឡើងដល់ ៨២លានតោន ពីពេលនេះ រហូត ដល់ ឆ្នាំ ២០៣០។

លោកស្រីអូដ្រី អាហ្ស៊ូឡៃ នាយិកានៃអង្គការសហប្រជាជាតិសម្រាប់វិស័យអប់រំ វិទ្យាសាស្រ្ត និងវប្បធម៌ ឬយូនេស្កូ បានថ្លែងថា ៖ “នៅពេលដែលស្រ្តេសអំពីរឿងទឹកកើនឡើង ហានិភ័យ​នៃជម្លោះតំបន់​ក៏បានកើនឡើងដែរ។ សាររបស់អង្កការយូនេស្កូ គឺច្បាស់ ៖ ប្រសិនបើយើង ចង់ថែរក្សាសន្តិភាព យើងមិនគ្រាន់តែថែរក្សាធនធានទឹកឲ្យបានល្អនោះទេ យើងក៏ត្រូវពង្រឹង​ឲ្យបានលឿនបំផុត​នូវកិច្ចសហប្រតិបត្តិការតំបន់ និងពិភពលោក​នៅក្នុងវិស័យទឹកនេះ។”

យោងតាមការសិក្សាពីរដែលផ្សព្វផ្សាយ កាលពីថ្ងៃទី១៨ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៤ បានឲ្យដឹងថា ស្ថានជីវចម្រុះកាន់ធំបំផុត​នឹងអនុញ្ញាឲ្យព្រៃឈើស៊ូទ្រាំបានល្អនឹងឥទ្ធិពលនៃការប្រែប្រួល​អាកាសធាតុ និងបន្ត​ធានានូវគុណប្រយោជន៍របស់ព្រៃឈើ ដោយចាប់ផ្តើមពីការច្នៃឡើង​វិញ នូវសារធាតុកាបូន និងសារធាតុចិញ្ចឹម។

ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវនៃក្រសួងបរិស្ថាន បានរកឃើញ និងប្រមូលបាននូវប្រភេទឧរង្គសត្វ និងថលជលិកសត្វមួយចំនួន គួរជាទីចាប់អារម្មណ៍ សម្រាប់វិទ្យាសាស្រ្ត នៅតំបន់ភ្នំថ្មកំបោរ ក្នុងភូមិសាស្រ្តស្រុកបាណន់ ខេត្តបាត់ដំបង

អង្គការសត្វព្រៃ និងរុក្ខជាតិកម្ពុជា នៅសប្តាហ៍ដំបូងនៃខែមីនា បានរកឃើញការបង្កកំណើតផ្កាថ្ម នៅសមុទ្រក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដែលនេះសបញ្ចាក់ថាផ្កាថ្មនៅកម្ពុជានៅតែមានសុខភាពល្អ ដែលមិនបានរងផលប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរដោយសារតែកត្តាប្រែប្រួលអាកាសធាតុ។ ផ្កាថ្ម ជាទីជម្រកដ៏សំខាន់សម្រាប់ជីវិតសត្វសមុទ្ររាប់ពាន់ប្រភេទ និងផ្តល់ប្រយោជន៍ដល់អេកូទេសចរណ៍ និងសហគមន៍នេសាទសមុទ្រក្នុងប្រទេសកម្ពុជាផងដែរ។

តំបន់ប្រើប្រាស់ច្រើនយ៉ាងទួលព័ន្ធតាឡី-បឹងស្នេហ៍ គឺជាទីកន្លែងរកចំណី ការរស់នៅ និងបន្តពូជរបស់សត្វស្លាបទឹក ដែលក្នុងនោះបក្សីមួយចំនួនជាប្រភេទជិតផុតពូជ និង កំពុងរងការគំរាមកំហែងលើពិភពលោកជាច្រើន។ បច្ចុប្បន្នតំបន់នេះបានក្លាយជា ទីកម្សាន្តសម្រាប់ទស្សនាសត្វស្លាបដ៏មាន សក្តានុពលមួយកន្លែងក្នុងខេត្តព្រៃវែង។

អង្គការ IUCN នាកន្លងមកបានឱ្យដឹងថាចំនួនសត្វទន្សោង ត្រូវបានគេប៉ាន់ស្មានថា នៅសល់ប្រមាណ ៨ ០០០ក្បាល នៅលើពិភពលោក និងខណៈសត្វទន្សោងនៅទូទាំងប្រទេសកម្ពុជានាពេលបច្ចុប្បន្ន ត្រូវបានគេប៉ាន់ប្រមាណថា មានចំនួនប្រមាណ ១ ៥០០ក្បាល។

ក្រសួង​បរិស្ថាន បានផ្សព្វផ្សយឱ្យដឹងនៅថ្ងៃទី​២២ ខែមីនា ឆ្នាំ​២០២៤ថា ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវបានរកឃើញ ប្រភេទឧរង្គសត្វ និងថលជលិកសត្វ និងសង្ស័យថាអាចជាប្រភេទថ្មី ឬជាកំណត់ត្រាថ្មី សម្រាប់កម្ពុជានិងសកលលោក នៅក្នុងខេត្តបាត់ដំបង។