ហេតុអ្វីពាក់កណ្តាលនៃប្រព័ន្ធបរិស្ថានព្រៃកោងកាងរងហានិភ័យនឹងស្រុតចុះ?

ព្រៃកោងកាងបានទទួលរងការគម្រាមកំហែងនៅក្នុងវិសាលភាពដ៏ធំនៅលើពិភពលោក។

ការគំរាមកំហែងដ៏សំខាន់ ដែលសង្កត់ធ្ងន់ទៅលើព្រៃកោងកាងគឺការបំពុល ការកសាងទំនប់ ការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ ឬក៏ការឡើងកម្តៅអាកាសធាតុ ដែលបង្កបានជាកើនកម្ពស់ទឹក​សមុទ្រ និងជន់លិចព្រៃកោងកាង។ យោងតាមការវាយតម្លៃរបស់សហភាពអន្តរជាតិដើម្បី​អភិរក្សធម្មជាតិ UICN បានឲ្យដឹងថា ២៥% នៃផ្ទៃដីគ្របដណ្តប់ព្រៃកោងកាងពិភពលោក​​នឹង ត្រូវលិច​នៅ ៥០ឆ្នាំ ខាងមុខ។

នៅប្រទេសហុងដុយរ៉ាស ការចិញ្ចឹមបង្កងបានបង្កជាការថយចុះនូវ​ព្រៃកោងកាង។ នៅក្នុង ឈូសមុទ្រហ្វុនសេកា ឆ្នេរប៉ាស៊ីហ្វីក ការចិញ្ចឹមជាលក្ខណៈឧស្សាហកម្ម បានចាប់ផ្តើម​នៅក្នុង ទសវត្សឆ្នាំ១៩៧០ នៅក្នុងបរិបទអន្ត​រជាតិ​នៃការកើនឡើងនៃតម្រូវការ​បង្កង។ ដូច្នេះ បង្កង ៣៦០០០ តោន ត្រូវបានផលិតនៅឆ្នាំ២០២៣ ដែលធ្វើឲ្យប្រទេសហុងដុយរ៉ាស ក្លាយជា ប្រទេសនាំចេញបង្កងទី៥នៅលើពិភពលោក។ ផលិតកម្មបង្កងដ៏សម្បើមនេះ ចូលរួមឲ្យមាន​ការ​កាប់ព្រៃកោងកាងនៅជុំវិញឈូងសមុទ្រហ្វុនសេកា ដែលផ្ទៃដីព្រៃ​ប្រើប្រាស់សម្រាប់ការ​ចិញ្ចឹម​បង្កង បានកើនឡើង​ជិត ៤០ ដង ចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៨៦ ដែលឈានដល់ ២៤៥០០ ហិចតា។

ឧស្សាហកម្មផលិតបង្កង មិនមែនជាអ្នកទទួលខុសត្រូវតែមួយ​នៃការកាប់ព្រៃកោងកាងទេ ប៉ុន្តែ​​​វាក៏ធ្វើឲ្យបាត់បង់ពូជសត្វខ្លះ។ មូលហេតុគឺការបូមទឹក ដែលមានកំណក់កករ​ដែលសម្បូរ​ដោយអាហ្ស៉ូត ហ្វ៉ូស្វាត និងសារជាតិសរីរាង្គ ​ដែលមានប្រភពពីទឹកសាបហូរចូលសមុទ្រ រយៈ​ពេល ៥០ឆ្នាំ ដើម្បីចិញ្ចឹមបង្កង។

កាលពីមុន ការប៉ុនប៉ងអភិរក្សលំហព្រៃបានកើតមានឡើង។ នៅឆ្នាំ ២០០០ ដីទាំងអស់​ដែល​នៅ​ជុំវិញឈូងសមុទ្រ ត្រូវបានចាត់ថ្នាក់ជាតំបន់សើមដ៏មានសារសំខាន់​សម្រាប់​អន្តរជាតិ និង​ត្រូវ​បានការពារដោយសន្ធិសញ្ញារ៉ាមសារ ដែលចុះហត្ថលេខានៅឆ្នាំ១៩៧១ ប៉ុន្តែត្រូវប្រគល់​មក​វិញដោយការទាមទាររបស់អ្នកនេសាទ។

លោកចាកូបូ ប៉ាហ្ស៍ បូដដិន រដ្ឋលេខាធិការ​ក្រសួងកសិកម្មហុងឌុយរ៉ាស នៅឆ្នាំ២០១៤ បាន​សរសរ​ថា រឿងនេះបង្កឲ្យមានការបាត់បង់ព្រៃកោងកាងរហូតដល់ ៥០% នៃផ្ទៃដីសរុប ដោយ​សារ​​ការកាប់ខុសច្បាប់ ការខ្វះខាតការគ្រប់គ្រង ជម្លោះផលប្រយោជន៍ និងអំពើ​ពុក​រលួយ។ 

លោកឡាក់គី ម៉េឌីណា សព្វថ្ងៃ​ជារដ្ឋលេខាធិការ​ក្រសួងបរិស្ថាននៃប្រទេស​ហុងឌុយរ៉ាស និយាយគាំទ្រថា បញ្ហានេះបានផ្លាស់ប្តូរ​នៅពេលការឡើងកាន់អំណាចរបស់ប្រធានាធិបតី ហ្ស៊ីយ៉ូម៉ារ៉ា កាសត្រូ នៅឆ្នាំ២០២២ និងនិយាយដែរថា ចំនួន​អ្នកគ្រប់គ្រងបានកើនឡើង ៥០% នៅក្នុង​មួយ​ឆ្នាំ។

ចំណែកនៅប្រទេសនីហ្សេរីយ៉ា ការអភិរក្ស ព្រៃកោងកាង គឺជាប្រធានបទដ៏គួរឲ្យព្រួយបារម្ភ ហើយវាក៏ឲ្យកំណើតដល់គម្រោងការស្តារឡើងវិញ។ ក្នុងហេតុផល មិនដល់៣០ឆ្នាំ ផង ប្រទេសនេះ បានបាត់បង់ ២% នៃផ្ទៃដីសរុបនៃព្រៃកោងកាង ឬក្នុងទំហំ ១៦១៩ Km2។

ព្រៃកោងកាងរបស់ប្រទេសនីហ្ស៉េរីយ៉ា បានទទួលរង​ការបំពុលម្តងហើយម្តងទៀត​ដោយសារ សម្រាមដែលពូនគរ និងរារាំង​ការរីកដុះដាលរបស់ដើមឈើ ការហូរកំពប់ប្រេង និងការកាប់​ព្រៃ​កោងកាងខុសច្បាប់។

ដើម្បីស្វែងរកដំណោះស្រាយចំពោះបញ្ហានេះ នៅសង្កាត់បុនឌូ ជាយទីក្រុងផងហាកខូត នៅភាគខាងត្បូងប្រទេសនីហ្សេរីយ៉ា មនុស្សជាង ៣០នាក់ បានរៀនស្តារព្រៃកោងកាង​ឡើង​វិញ​ដោយមានជំនួយពីអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលនីហ្សេរីយ៉ា និងមជ្ឈមណ្ឌលបរិស្ថាន អង្គការ​សិទ្ធមនុស្ស និងអភិវឌ្ឍន៍។

Daily Program

Livesteam thumbnail