ព្រៃត្រូពិចត្រូវកំហែង ដោយកំដៅ

យោងតាមការសិក្សាមួយដែលផ្សព្វផ្សាយ​នៅក្នុងព្រឹត្តិបត្រធម្មជាតិ បានឲ្យដឹងថា ការប្រែប្រួល​អាកាសធាតុប្រឈមនឹងធ្វើឲ្យព្រៃត្រូពិច​ទទួលរងសីតុណ្ហភាព​ដែលខ្ពស់ខ្លាំងដើម្បី​អាច​ឲ្យរស្មីសំយោគដំណើរការបាន។

យោងតាមការសិក្សាមួយ​ដែលផ្សព្វផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី២៤ ខែសីហា បានឲ្យដឹងថា ព្រៃត្រូពិច​មិនគ្រាន់តែទទួលការគំរាមកំហែង​ពីការកាប់បំផ្លាញ និងគ្រោះរាំងស្ងួតនោះទេ។ ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុក៏ផ្តល់ហានិភ័យនឹងធ្វើឲ្យពួកវា ទទួលរង​សីតុណ្ហភាពដែល​ខ្ពស់ខ្លាំងពេក​ដើម្បីអាចធ្វើ​ឲ្យរស្មីសំយោគដំណើរការតាមធម្មតា។

ការសិក្សាដែលផ្សព្វផ្សាយនៅក្នុងព្រឹត្តិបត្រធម្មជាតិ បញ្ជាក់ថា សព្វថ្ងៃនេះ មានភាគរយតិចតួចប៉ុណ្ណោះ ប្រមាណ (០,០១%) នៅដើមឈើខ្ពស់ៗនៅតំបន់ត្រូពិច​ដែលទទួលរងកម្តៅរហូតដល់  47°C ដែលជាកម្រិតសីតុណ្ហភាពរាំងស្ទះ​ដល់ការធ្វើរស្មីសំយោគ ដែលបម្រែប្រែពីកាំរស្មីព្រះអាទិត្យ និងឧស្ម័នកាបូនិចទៅជាថាមពល​ដែលមានសារៈសំខាន់​សម្រាប់រុក្ខជាតិ។ ប៉ុន្តែភាគ​រយនេះអាចនឹងកើនឡើងយ៉ាងឆាប់រហ័ស​ដោយសារតែស្លឹក​កើនកម្តៅលឿនជាងខ្យល់។

លោកគ្រីស្តូហ្វើ ឌូធី ពីសកលវិទ្យាល័យអារី​ហ្សូណាខាងជើង សហរដ្ឋអាម៉េរិក បានពន្យល់ថា ៖ “ប្រសិនបើកម្តៅក្នុងខ្យល់កើនពី២°C ទៅ៣°C សីតុណ្ហភាព​នៃផ្ទៃស្លឹក​កើន ៨ដង”។ ជាមួយនឹងការកើនឡើងនូវសីតុណ្ហភាពមធ្យម ៤°C ពីសីតុណ្ហភាពសព្វថ្ងៃ ឬជាមួយនឹងទិសដៅអាកាសធាតុ​ដែលគេវាយតម្លៃថា អាក្រក់បំផុត លោកគ្រីស្តូហ្វើ ឌូធី បានប្រាប់ថា យើងនឹងឃើញការស្លាប់ទាំងស្រុងរបស់ស្លឹករុក្ខជាតិ។

ការស្លាប់នេះអាចនឹងក្លាយជាកត្តាបន្ថែម​នៃការបម្រែប្រែ​ដែលប្រកាសថា ​ព្រៃត្រូពិចមួយ​ភាគ​នឹងក្លាយជាទេសភាពវាលស្មៅ បន្ថែមពីក្រោមឥទ្ធិពលនៃការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ និងការកាប់​បំផ្លាញព្រៃឈើ។

បើយោងតាមអ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវ បានឲ្យដឹងថា ប្រសិនបើសីតុណ្ហភាពខ្យល់កើនឡើងបន្ត 0,03 °C ការស្លាប់ដ៏សម្បើមនៃស្លឹករុក្ខជាតិ​អាចនឹង​កើតមានឡើង​ក្នុងរយៈពេល ១សតវត្ស។

អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវព្រមានដែរថា វានៅសល់ភាពមិនច្បាស់លាស់អំពីឥទ្ធិពលនៃការលើសកម្តៅលើស្លឹករុក្ខជាតិ​ដោយសារសីតុណ្ហភាពខ្ពស់បំផុត​ និងទៅលើសំណុំទាំងមូលនៃព្រៃឈើ។ សហនិពន្ធការសិក្សា​លោកហ្គ្រឺហ្គូរី ហ្គូលស្មីត ពីសកលវិទ្យាល័យចាបម៉េន រដ្ឋកាលីហ្វ័រនី​សហរដ្ឋអាម៉េរិក បានថ្លែងថា ៖ “ឥទ្ធិពលនៃសីតុណ្ហភាព និងចំហាយទឹក ទៅលើ​សុខភាពនៃដើមឈើ គឺមិនសូវច្បាស់នោះទេ ហើយការស្លាប់របស់ស្លឹកក៏មិនបានបកស្រាយ​នូវ​ការស្លាប់​របស់ដើមឈើទាំងមូលនោះដែរ។”

ប៉ុន្តែសញ្ញាដ៏គួរឲ្យព្រួយបារម្ភ គឺមានវត្តមានរួចហើយ។ នៅតំបន់អាម៉ាហ្សូន ដែលក្តៅជាងតំបន់ដទៃទៀត អត្រាស្លាប់របស់ដើមឈើ​បានកើនឡើង​នៅប៉ុន្មានទសវត្សចុងក្រោយនេះ។ ហើយការបាត់បង់ដែលកើនឡើង​របស់ព្រៃ​ដោយសារតែការកាប់បំផ្លាញ ធ្វើឲ្យដើមឈើ និងស្លឹកឈើ កាន់តែក្តៅ។ ប្រព័ន្ធបរិស្ថានតំបន់ត្រូពិច គឺជាជម្រកនៃព្រៃឈើ ៤៥% នៃភពផែនដី ដែលដើរតួនាទីសំខាន់ចាំបាច់​នៅក្នុង​ការស្រូបយកការបំភាយកាបូន​របស់មនុស្សជាតិ និងជាជម្រកយ៉ាងហោចណាស់​ពាក់កណ្តាលនៃជីវចម្រុះ​រុក្ខជាតិពិភពលោក ហើយដើមឈើមានរហូតដល់ ៤០០០ពូជ។

លោកចូស្ហួ ហ្វីស្ហ៊ើ ពីសកលវិទ្យាល័យចាបមេន និងជាសហនិពន្ធនៃការសិក្សា ក៏បានទទូចថា ការរកឃើញអត្រាដ៏តូចនៃដើមឈើខ្ពស់ៗ ដែលឡើងកម្តៅគឺជាសញ្ញាព្រមានជាមុន ដែលត្រូវជម្រុញឲ្យមានប្រតិកម្ម។