ការទ្រុធទ្រោមរបស់ឆ្នេរ និងការកើនកម្ពស់ទឹកសមុទ្រ
ដោយការប្រើប្រាស់សេវាកម្មពីកម្មវិធីផ្កាយរណបអឺរ៉ុប កូពេនីគូស អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវ នៃ ការិយាល័យនៃការសិក្សាស្រាវជ្រាវភូមិសាស្រ្ត និងរ៉ែ BRGM អាចតាមដានចលនាបន្តិចម្តងៗ របស់ឆ្នេរ។ ជិតពាក់កណ្តាលនៃទំនាបឆ្នេរ ដីចុះទាបជាង ១មល ក្នុងមួយឆ្នាំ ដែលធ្វើឲ្យរឹតតែធ្ងន់ធ្ងរដោយសារការកើនកម្រិតនៃកម្ពស់ទឹកសមុទ្រ។
បាតុភូតនេះ ដែលគេហៅថា ការស្រុតដី ក៏ធ្វើឲ្យធ្ងន់ធ្ងរដល់ហានិភ័យ ដែលពាក់ព័ន្ធ នឹង សំណឹកតំបន់ឆ្នេរ និងការកើនឡើងកម្ពស់ទឹកសមុទ្រ។ នេះគឺជាព័ត៌មានសំខាន់ដែលទទួល បានពីការងាររបស់ការិយាល័យនៃការសិក្សាស្រាវជ្រាវភូមិសាស្រ្ត និងរ៉ែ BRGM ដែលទើបតែផ្សព្វផ្សាយជាសាធារណៈនូវព្រឹត្តិបត្រវិទ្យាសាស្រ្ត អនាគតផែនដី Earth’s Future។
អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវបានឈានមកដល់លទ្ធផលនេះដោយផ្គុំវិធាននៃឧបករណ៍ពីរ។ ទី១ គឺប្រព័ន្ធ GPS និងមួយទៀត ថ្មីៗនេះ គឺសេវាកម្មអឺរ៉ុបនៃការតាមដាននៃចលនារបស់ដីនៅកម្មវិធីផ្កាយរណប កូពេនីគូស។ កម្មវិធីនេះផ្តល់ទិន្នន័យអំពីចលនារបស់ដីនៅអឺរ៉ុបចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១៥។ នេះគឺសេវាកម្មមិនយកប្រាក់នឹងបើកចំហសម្រាប់គ្រប់ប្រភេទនៃអ្នកប្រើប្រាស់ អាចឲ្យតាមដាន ដល់កម្រិត មីលីម៉ែត្រ នៃចលនាមិនឈប់ឈរបស់ដី ព្រមទាំងការប្រែប្រួលដែលនាំមកលើផ្ទៃដីដោយការរញ្ជួយដីផងដែរ។
លោករ៉េមី ធៀប្ល៉ឺម៉ុង អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវដែលមានឯកទេសអំពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ និងហានិភ័យនៅលើឆ្នេរ នៅ BRGM និងជាសហនិពន្ធនៃអត្ថបទ បានរៀបរាប់ថា ៖ “យើងមានគំនិតអំពីការប្រើប្រាស់សេវាកម្មតាមដានតំបន់ឆ្នេរដើម្បីផ្ទៀងផ្ទាត់អំពីស្ថិរភាពរបស់ដីនៅទីនោះ”។ លទ្ធផលទទួលបាន គឺគួរឲ្យព្រួយបារម្ភ។ ជិតពាក់កណ្តាលនៃតំបន់ឆ្នេរនៅដីទំនាបអឺរ៉ុបស្រុតចុះ ជាង ១មល ក្នុងមួយឆ្នាំ។ ប្រសិនបើយើងបន្ថែមការស្រុតដីចុះ និងការកើនកម្ពស់ទឹកសមុទ្រ គឺវាមានកម្ពស់ ៥មល ក្នុងមួយឆ្នាំ នៃការកើនឡើងកម្ពស់ទឹក ដែលនឹងពន្លិចឆ្នេរភាគច្រើន។
មូលហេតុគឺមកពីធម្មជាតិផង និងមកពីមនុស្សផង។ តំបន់ស្កង់ឌីណាវ មានការលើកលែងដោយសារតែរយៈកម្ពស់ខ្ពស់នៃតំបន់នេះនៅលើពិភពលោក ដែលមិនសូវប៉ះពីការរលាយនៃស្រទាប់ទឹកកក។ ដីតំបន់នេះ មានកម្ពស់ខ្ពស់ ហើយក៏បានស្រាលពីទឹកកកដែលមានអាយុរហូតដល់ ២០០០០ ឆ្នាំ និងមានកម្រាស់ដល់ទៅ ៣គម។
លោករ៉េមី ធៀប្ល៉ឺម៉ុង បន្តថា ៖ “ប៉ុន្តែការបែងចែកឡើងវិញនូវម៉ាស់នៅក្នុងសំបកផែនដី បានធ្វើឲ្យតំបន់នៅក្រៅតំបន់ទាំងនេះ មានដីស្រុតចុះ”។ នេះគឺជាបាតុភូតជាធម្មជាតិដែលប៉ះពាល់ដល់ដីសន្តតាមដងទន្លេ។ ការពូនគរនៃកំណកកករ និងទម្ងន់របស់វា បង្កបានជាការចុះទន់ខ្សោយនៃដី។ សកម្មភាពរបស់មនុស្សក៏រឹតតែធ្វើឲ្យចលនានេះធ្ងន់ធ្ងរថែម តាមរយៈមូលហេតុពីរសំខាន់។ ទីមួយ ការទាញយកឧស្ម័ន និងទឹកនៅក្នុងដីតំបន់ឆ្នេរ។ ទីពីរ គឺទម្ងន់នៃសំណង់ និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ដែលដាក់ទម្ងន់លើដីជាទូទៅ។
គេរកឃើញមូលហេតុទាំងនេះនៅលាយឡំគ្នា។ មានតំបន់អឺរ៉ុបពីរដែលពាក់ព័ន្ធនឹងការស្រុតដី។ ទីមួយគឺតំបន់នៅភាគខាងជើងប្រទេសហូឡង់។
លោករ៉េមី ធៀប្ល៉ឺម៉ុង ធ្វើការលំអិតថា ៖ “ការទាញធ្វើអាជីវកម្មរ៉ែធម្មជាតិនៅទីនោះ ចោទជាបញ្ហាជាមួយនិងស្ថានភាពភូមិសាស្រ្តនៃតំបន់ ដែលស្រុតចុះ ដោយសារតែវានៅជាប់ព្រំនឹងអឺរ៉ុបខាងជើងដែលដីកំពុងកើនកម្ពស់ដី”។ ទីពីរ គឺតំបន់អឺរ៉ុបដែលរងផលប៉ះពាល់បំផុត នោះគឺទំនាប នៅព្រំតំបន់អាឌ្រីយ៉ាទិក។ នៅទីនោះ មានការហាប់នៃកំណកកករ ចលនាតិចតូនិច ទំងន់នៃហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធតាមឆ្នេរ និងបន្ថែមពីលើដោយការបូមទឹកក្រោមដីមកប្រើ។ស្រទាប់ ដីក៏ស្វែងរកស្ថិរភាព ដោយការស្រុតចុះ។ ទីក្រុងដែលមានបញ្ហាខ្លាំង គឺទីក្រុងវេនីស ប្រទេសអ៊ីតាលី ដែលកំពុងលិចទៅក្នុងទឹក។