ហេតុអ្វីចិន និងឥណ្ឌា តាមដានយ៉ាងយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះការបោះឆ្នោត... នៅ ប្រទេស ប៊ូតង់
បន្ទាប់ពីការបោះឆ្នោតជាលើកទី១ កាលពីដំណាច់ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៣ ប្រជាជនប៊ូតង់ត្រូវបានកោះហៅជាលើកទី២ ទៅកាន់ការិយាល័យបោះឆ្នោត ដើម្បីបោះឆ្នោតជ្រើសរើស តំណាងរាស្រ្ត ៤៧រូប សម្រាប់សភាជាតិ។ ការបោះឆ្នោតដែលមើលឃើញថា ត្រូវបានការយកចិត្តទុកដាក់តាមដានដោយដិតដល់សម្រាប់មហាអំណាចយក្សជិតខាងទាំងពីរ ចិន និងឥណ្ឌា ដែលមានមហិច្ចតាមិនអាចវាស់វែងបាន និងដែលមានព្រំដែនជាប់ប្រទេសប៊ូតង់ ប្រវែង ៣៥០០ គីឡូម៉ែត្រ។
លោកហាស្ហ វី ផាន សាស្រ្តាចារ្យទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៅសកលវិទ្យាល័យ King’s College នៅទីក្រុងឡុងដ្រ៍ ចក្រភពអង់គ្លេស បានលើកឡើងថា ចាប់តាំងពីច្រើនឆ្នាំមកហើយ ប្រទេសដៃគូប្រជែងទាំងពីរ បានត្រួតពិនិត្យជាអចិន្ត្រៃយ៍ លើព្រំដែនយុទ្ធសាស្រ្ត នៃរាជាណាចក្រដែលមានប្រជាជន ៨០០០០០នាក់នេះ។ ហើយសម្រាប់ហេតុផល ដែលប្រទេសប៊ូតង់មានការពិបាកក្នុងការសម្រេចចិត្តជ្រើសរើសរវាងចិន និងឥណ្ឌា បង្កបានជាឧបសគ្គចុងក្រោយមួយក្នុងចំណោមឧបសគ្គជាច្រើនរបស់ចិនដើម្បីពង្រីកឥទ្ធិពលខ្លួនមកកាន់អាស៊ីខាងត្បូង។
កាលពីខែតុលាមុន មានកិច្ចព្រមព្រៀងសហប្រតិបត្តិការ បានចុះហត្ថលេខារវាងប្រទេសប៊ូតង់ និងចិន បន្ទាប់ពីមានការចចារលើព្រំដែនដែននៅខាងជើងរបស់ប្រទេសប៊ូតង់ជាមួយចិន។ ក្រសួងកិច្ចការបរទេសចិនបានគូសបញ្ជាក់ថា ឆន្ទៈរបស់ទីក្រុងប៉េកាំង ដើម្បីធ្វើ គឺជាដំណោះស្រាយរហ័សនៃបញ្ហាព្រំដែន និងការស្ថាបនាទំនាក់ទំនងការទូតជាមួយប្រទេសប៊ូតង់។នេះគឺជាការខិតជិតគ្នាដោយការមើលនឹងកែវភ្នែកមិនពេញចិត្តពីទីក្រុងញូដេលលី ដែលតែងចាត់ទុក ប៊ូតង់ជារដ្ឋទ្រនាប់ ដែលត្រូវតែបន្តថែរក្សាទុកដូច្នេះ។
ការព្រួយបារម្ភកើនឡើងតាំងពីខែធ្នូ បន្ទាប់ពីការផ្សព្វផ្សាយនៃរបាយការណ៍របស់មជ្ឈមណ្ឌលនៃការពិចារណា Chatham House របស់អង់គ្លេស។ រូបថតផ្កាយរណបបង្ហាញអំពីអត្ថិភាពនៃអ្វីដែលមជ្ឈមណ្ឌលបានបង្ហាញថា វាជា កម្មវិធីស្ថាបនាការបោះទីតាំងរបស់ចិនដែលមិនបានអនុញ្ញតនៅក្នុងតំបន់ព្រំដែនភាគខាងជើងប្រទេសប៊ូតង់ ហើយដែលអាចនឹងក្លាយជាដែនដីចិនជាអចិន្ត្រៃយ៍ ក្នុងករណីមានកិច្ចព្រមព្រៀងព្រំដែន។
ប្រសិនបើ អ្នកសង្កេតការណ៍ជាច្រើន លើកឡើងពីការរុលទៅមុខដ៏សម្បើមរបស់ចិនទៅក្នុងដែនដីប្រទាញប្រទង់ ឥណ្ឌានៅតែស្ថិតជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មទី១ របស់ទីក្រុង Thimphou ព្រមទាំងជាប្រភពនៃការវិនិយោគដ៏ចម្បងផងដែរ។
កាលពីខែធ្នូ ព្រះមហាក្សត្រប៊ូតង់ ព្រះអង្គ ជីម៉េ ខេសា ណាំយេល វ៉ាងជុក បានប្រកាសអំពីការបង្កើតតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេសតាមបណ្តោយព្រំដែនជាមួយឥណ្ឌា។ លើសពីនេះ លុយក្នុងតំបន់ នៅប្រើប្រាក់រូពីរបស់ឥណ្ឌា។ នេះជាហេតុផលដែលព្រះរាជាណាចក្រនេះដឹងអំពីការទំនាក់ទំនងជាមួយទីក្រុងញូដេលលី មានសារសំខាន់ប៉ុណ្ណា។
បេក្ខភាពពីរនាក់នៅលើបញ្ជីតំណែងនាយករដ្ឋមន្រ្តីប៊ូតង់ បាននិយាយការពារអំពីទំនាក់ជិតស្និទ្ធជាមួយប្រទេសឥណ្ឌាជិតខាង ដើម្បីផ្តល់សំទុះដល់សេដ្ឋកិច្ចប្រទេស ដែលផលិតផលក្នុងស្រុកសរុបឈានដល់ ៣ពាន់លានដុល្លារ។ លោកស៊ូហាស៊ីនី ហៃដា បេក្ខភាពនាយករដ្ឋមន្រ្តី ប៊ូតង់ វាយតម្លៃថា ៖ “រាល់រដ្ឋាភិបាលដែលឈានមកកាន់អំណាចនឹងព្យាយាម រឹតចំណងទាក់ទងជាមួយឥណ្ឌា”។
ទោះបីជាមានភាពជិតស្និទ្ធប្រកបដោយភាពសមហេតុនេះ ទីក្រុងញូដេលលីនៅតែមានភាពប្រុងប្រយ័ត្ន ជាពិសេសចំពោះចិន ដែលបានផ្តល់កំចីទៅកាន់ប្រទេសដែលឥណ្ឌាចាត់ទុកជាតំបន់ឥទ្ធពលរបស់ខ្លួន ក្នុងចំណោមនោះ មានប្រទេសបង់ក្លាដេស ណេប៉ាល់ ម៉ាឌីវ និងស្រីលង្ការផងដែរ។