អគ្គលេខាអង្គការសហប្រជាជាតិ លោកអន់តូនីញ៉ូ ហ៊្គូទែរ៉េស បានអំពាវនាវឲ្យប្រទេសនានាមើលឡើងវិញជាដាច់ខាតនូវទំនាក់ទំនងរបស់ខ្លួនជាមួយនិងធម្មជាតិ និងព្រមានថា ការបាត់បង់ស្ថានជីវចម្រុះគឺជាវិបត្តិពិភពលោកដែលមិនមានប្រទេសណាអាចធ្វើមិនដឹងមិនឮបានឡើយ។
នៅក្នុងសារមួយនៅទិវាអន្តរជាតិនៃស្ថានជីវចម្រុះជីវសាស្រ្ត ប្រមុខនៃអង្គការប្រជាជាតិ បានប្រកាសអាសន្នអំពីចង្វាក់ដែលមិនមានហ្វ្រ៉ាំងទប់នៃការធ្លាក់អន់ថយនៃពិភពធម្មជាតិ។
លោកហ្គូទែរ៉េស បានរំឭកថា ៖ “ស្ថានជីវចម្រុះគឺជាមូលដ្ឋានគ្រឹះនៃជិវិត និងជាសិលាទ្រទ្រង់ការអភិវឌ្ឍដែលមានចីរភាព”។ ទោះបីជាមានការរីកចម្រើនខាងបច្ចេកវិទ្យា យើងពឹងផ្អែកទាំងស្រុងលើប្រព័ន្ធបរិស្ថានស្អាត ដើម្បីទឹក ចំណីអាហារ ថ្នាំសង្កូវ សម្លៀកបំពាក់ ឥន្ធនៈ និងថាមពលរបស់យើង។ ”ប៉ុន្តែមនុស្សជាតិកំពុងបំផ្លាញស្ថានជីវចម្រុះក្នុងល្បឿនដ៏លឿនជាមួយនិងធាតុផ្សំជាច្រើន មានការបំពុល វិបត្តិអាកាសធាតុ ការបំផ្លាញនៅកន្លែងនៃប្រព័ន្ធជីវចម្រុះ ហើយចុងក្រោយគឺដើម្បីតែស្វែងរកផលប្រយោជន៍រយៈពេលខ្លី ក៏មានការជំរុញឲ្យមានការទាញយកធ្វើអាជីវកម្មដែលមិនមានចីរភាពសម្រាប់បរិស្ថានធម្មជាតិ”។
ប្រមុខនៃអង្គការសហប្រជាជាតិបានបញ្ជាក់ថា មិនមានប្រទេសណា ទាំងមាន និងទាំងមាន អំណាច អាចប្រឈមមុខនឹងវិបត្តិតែឯងនោះទេ ឬក៏អាចរីកចម្រើនរុងរឿងដោយមិនមានភាព សម្បូរស្តុកស្តម្ភខាង ប្រព័ន្ធបរិស្ថាន ដែលវាគឺជាអ្នកកំណត់នៃជីវិតនៅលើផែនដីនោះ។
មានតួលេខនានានៃការប្រកាសអាសន្នជាច្រើន។ ប្រមាណ ៧៥% នៃបរិស្ថានលើដី និង៦៦% នៃមជ្ឈដ្ឋានសមុទ្រ បានប្រែប្រួលយ់ាងស៊ីជម្រៅដោយសកម្មភាពរបស់មនុស្ស។ ពួជរុក្ខជាតិ និងសត្វមួយលានពូជ សព្វថ្ងៃនេះ កំពុងប្រឈមមុខនឹងការរលាយផុតពូជ ហើយតុល្យភាពដ៏ផុយស្រួលនៃប្រព័ន្ធបរិស្ថានដែលមនុស្សអាស្រ័យលើ កំពុងស្ថិតនៅក្នុងស្ថានភាពគ្រោះថ្នាក់។ និន្នាការដ៏អវិជ្ជមាននេះនឹងផ្តល់ហានិភ័យដ៏មានសក្តានុពលសម្រាប់ ៨០% នៃគោលដៅអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាព (ODD) នៃអង្គការសហប្រជាជាតិ។
លោកហ្គូទែរ៉េស បានអំពាវនាវឲ្យដាក់ដំណើរការជាបន្ទាន់នូវក្របខណ្ឌពិភពលោកសម្រាប់ ស្ថានជីវចម្រុះ គូមីង-ម៉ុងត្រេអាល់ ដែលជាកិច្ចព្រមព្រៀងជាប្រវត្តិសាស្រ្តដែលអនុម័តចេញ ដើម្បីទប់ស្កាត់ និងធ្វើឲ្យបកក្រោយនូវការបាត់បង់ធម្មជាតិពីពេលនេះរហូតដល់ឆ្នាំ២០៣០។
មានជាអាទិ៍ ផែនការសកម្មភាពជាតិក៏ត្រូវដាក់ឲ្យដំណើរការដើម្បីផ្តល់អនុគ្រោះដល់ស្ថានជីវចម្រុះ បង្កើនហិរញ្ញប្បទានអនុគ្រោះសម្រាប់ការអភិរក្ស និងកំណត់ទិសឡើងវិញនូវឧបត្ថម្ភធនដែលបំផ្លិចបំផ្លាញ និងត្រូវគាំទ្រសហគមន៍តំបន់ ប្រជាជនជនជាតិដើម ស្រ្តី និងយុវវ័យ។
ស្ថានជីវចម្រុះជីវសាស្រ្តគឺជាមូលដ្ឋានគ្រឹះនៃសុវត្ថិភាពចំណីអាហារ មធ្យោបាយទ្រទ្រង់ជីវិត សុខភាព និងភាពធន់ខាងអាកាសធាតុ។
មនុស្សប្រមាណ ៣ពាន់លាននាក់ បរិភោគត្រីដែលជាការស្រូបយក ២០% នៃប្រូតេអ៊ីនរបស់ពួកគេ ហើយ ៨០% នៃប្រជាជនតំបន់ជនបទនៃប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍប្រើប្រាស់ថ្នាំ ប្រពៃណីដែលមានមូលដ្ឋានពីរុក្ខជាតិសម្រាប់តម្រូវការថ្នាំសង្កូវជាមូលដ្ឋាន។
ការបំផ្លាញជម្រកធម្មជាតិបង្កើនហានិភ័យនៃការឆ្លងជំងឺពីសត្វមកមនុស្សផងដែរ។ នេះធ្វើឲ្យការអភិរក្សស្ថានជីវចម្រុះក្លាយជាកត្តាគន្លឹះនៃសុខភាពពិភពលោក។
លោកហ្គូទែរ៉េស បានសន្និដ្ឋានថា ៖ “រស់នៅដោយសុខដុមរុមនីយកម្មជាមួយធម្មជាតិ និង ការអភិវឌ្ឍដោយចីរភាព គឺជាផ្លូវនៃមនុស្សជាតិឆ្ពោះទៅកាន់ពិភពលោកដែលប្រសើរសម្រាប់ យើងទាំងអស់គ្នា”។ លោកទទួចថា មនុស្សម្នាក់ត្រូវតែប្រកាន់យកផ្លូវនេះ។
Daily Program
