ហ្រ្វ៉ង់ស្វ័រទី១ ស្តេចពង្រឹងអំណាចបារាំងនៅយុគសម័យរ៉ឺណេសសង់​អឺរ៉ុប

ព្រះរាជាហ្វ្រង់ស្វ័រទី១ ប្រសូតក្រោមនាម ហ្វ្រ៉ង់ស្វ័រ អេនហ្គូឡេម នៅថ្ងៃទី១២​ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ១៤៩៤ នៅទីក្រុងកូញ៉ាក និងសោយទីវង្គត់នៅថ្ងៃទី៣១ ខែមីនា ឆ្នាំ១៥៤៧ នៅស្រុករំប៊ូយ៉េ តំបន់ណ័រម៉ង់ឌី ប្រទេសបារាំង។ ព្រះរាជាហ្វ្រង់ស្វ័រទី១ បានឡើងសោយរាជ្យពីថ្ងៃទី២៥ ខែ​មករា ឆ្នាំ១៥១៥ ដល់ថ្ងៃព្រះអង្គ សោយទីវង្គត់នៅឆ្នាំ១៥៤៧។

បន្ទាប់ពីការសោយទីវង្គតរបស់ព្រះបាទ ល្វីសទី១២ នៅថ្ងៃទី១ ខែមករា ឆ្នាំ១៥១៥ ហ្វ្រ៉ង់ស្វ័រ អេនហ្គូឡេម បានស្នងជាស្តេចបារាំងក្រោមនាមហ្វ្រង់ស្វ័រទី១ នៅព្រះជន្ម ២០ ព្រះ វស្សា។

ព្រះរាជាហ្វ្រង់ស្វ័រទី១ ត្រូវបានចាត់ទុកជាក្សត្រនិមិត្តរូបនៃយុគសម័យកកើតឡើងវិញ រ៉ឺណេសង់ (Renaissance) បារាំង។ រាជ្យរបស់ព្រះអង្គកត់សម្គាល់ដោយសង្រ្គាមជាច្រើន និង​កិច្ចការ​ការទូតដ៏មានសារសំខាន់ ហើយក៏អនុញ្ញាតឲ្យមានការអភិវឌ្ឍដ៏មានសារសំខាន់​នូវ​សិល្បៈ និងអក្សរសាស្រ្តបារាំងផងដែរ។

គ្រូជាច្រើនរបស់ព្រះអង្គ មានជាអាទិ៍ ជនជាតិអ៊ីតាលី ហ្ស៊ីយ៉ូវ៉ាន់នី ហ្វ្រ៉ង់សេស្កូ កុងទី និង​គ្រីស្តូហ្វ ដឺ ឡុងហ្គ៉ឺអ៊ីល បានចាក់បញ្ចូលយ៉ាងជ្រៅក្នុងចិត្តគំនិតឲ្យយុវក្សត្រហ្វ្រ៉ង់ស្វ័រ​ទទួល​ការ​អប់រំ​តាម​គំនិត​​របស់អ៊ីតាលី។  

នៅយុគសម័យដែលព្រះរាជាហ្វ្រង់ស្វ័រទី១ ឡើងសោយរាជ្យ គំនិតនានានៃការកកើតឡើងវិញ អ៊ីតាលី (Renaissance Italienne) បានផ្សព្វផ្សាយនៅបារាំង និងស្តេចចូលរួមធ្វើឲ្យមានការ​សាយ​ភាយ​​នេះ។ ព្រះរាជាបានបញ្ជាឲ្យគេធ្វើការស្ថាបនាវិមាន​នានាជាច្រើនជាមួយនឹង​ការ​លម្អ ពីការងារសិល្បៈករល្បីៗ ដែលព្រះអង្គហៅពីអ៊ីតាលីមកបារាំង។

ហើយក៏ដោយសារព្រះរាជាហ្វ្រង់ស្វ័រទី១ រោងពុម្ភរបស់បារាំង បានកើនគុណភាពដ៏​ល្អ​ឥត​ខ្ចោះ និងឈានដល់មានសារសំខាន់ឈានមុខទីមួយសម្រាប់ពិភពបញ្ញាវន្ត ដោយសារវាជួយ​អនុគ្រោះ​ឲ្យ​មានការកើនឡើងនូវចំនួនសៀវភៅជាច្រើន។ ព្រះរាជាហ្វ្រង់ស្វ័រទី១ គឺជាអ្នក​សាង​​សង់សំណង់​ដ៏ងប់ងល់ និងចំណាយថវិកាដោយមិនស្តាយ​ក្នុងការ​ស្ថាបនាអគារថ្មីៗ។ មួយៗ​​នៃ​គម្រោង​ការដ្ឋានសំណង់រាជ្យ របស់ព្រះអង្គមានបំពាក់ដោយ​ការតែងលម្អយ៉ាង​ឆើត​ឆាយ​ទាំង​ក្នុង​ទាំងក្រៅ។

ចំណែកនយោបាយក្រៅប្រទេសរបស់ព្រះរាជាហ្វ្រង់ស្វ័រទី១ គឺបន្តសង្រ្គាមអ៊ីតាលីដែលដឹកនាំ​តាំងពីបុព្វបុរសរបស់ព្រះអង្គ។ ដើម្បីប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងចក្រភពហាបស្បួ ព្រះរាជាហ្វ្រង់ស្វ័រ​ទី១ បានចងសម្ព័ន្ធមិត្តជាមួយនឹងប្រទេសដែលចាត់ទុកជាសត្រូវតជំនាន់​របស់បារាំង ឬសម្ព័ន្ធ​មិត្ត​ដែល​វាយ​តម្លៃថា​ធ្វើផ្ទុយពីប្រយោជន៍គ្រិស្តសាសនិក។ សម្ព័ន្ធមិត្តព្រះអង្គមានដូចជា ស្តេច​អង់គ្លេស ហង់រី​ទី៨ ព្រះអង្គម្ចាស់ប្រូស្តេស្តង់ និងស្តេចស៊ុលតង់ ចក្រភពអូតូម៉ង់ សូលីម៉ាន ឡឺ ម៉ាញីហ្វ៊ីកជាដើម។

នៅឆ្នាំ១៥៣៦ បារាំង ក្លាយជាមហាអំណាចទី១ អឺរ៉ុប ដែលទទួលបានឯកសិទ្ធរកស៊ីជាមួយ​ប្រទេស​ទួរគី។ នេះបានអនុញ្ញាតឲ្យនាវាបារាំងធ្វើនាវាចរណ៍បានដោយសេរីនៅក្នុងដែនទឹក​អូតូម៉ង់ ហើយរាល់នាវាដែលជាកម្មសិទ្ធរបស់ប្រទេសដទៃៗ ទៀត តម្រូវឲ្យដាក់ទង់ជាតិ​បារាំង និង​សុំការការពារពីកុងស៊ុលបារាំងដើម្បីចាប់ផ្តើមរកស៊ីបាន។  

នៅឆ្នាំ១៥២៣ ព្រះរាជាហ្វ្រង់ស្វ័រទី១ ចាប់ផ្តើមលើកទឹកចិត្តឲ្យក្រុមរុករកទ្វីបអាម៉េរិកខាង​ជើង។ នៅ​ឆ្នាំ​១៥៣៤ លោកអភិបាល ហ្ស៉ង់ ឡឺ វ៉ឺនើ និងជាព្រះរាជគ្រូរបស់ស្តេច បាន​ផ្តល់​​យោបល់​​ឲ្យព្រះរាជាហ្វ្រង់ស្វ័រទី១ បញ្ជូនលោកហ្ស៉ាក កាកត្យេ ក្នុងក្រុមដើម្បីស្វែង​រក​កោះ​ខ្លះ និង​​​ប្រទេស ដែលគេនិយាយថា វាមានបរិមាណមាសដ៏ច្រើន និងធនធានដទៃទៀតដ៏​មហិមា។ នេះ​​គឺជាការចាប់ផ្តើមនៃតំបន់ នូវែល ហ្វ្រ៉ង់ និងកាណាដា ដែលជាអាណានិគម​បារាំង​នៅ​អាម៉េរិក​ខាងជើង។

សព្វថ្ងៃនេះ ព្រះរាជាហ្វ្រង់ស្វ័រទី១ នៅគេមើលឃើញជាស្តេចដំបូងរបស់កាណាដា។ នៅ​ជញ្ជាំង​នៃព្រឹទ្ធសភាកាណាដា មានតាំងរូបព្រះអង្គ។ នេះគឺជានិមិត្តរូបដែលបុរាណបំផុត​នៃ​ការ​​ស្នងខ្សែរាជវង្សនៅលើពិភពលោក។

 

 

 

Daily Program

Livesteam thumbnail