“យើងបាញ់ដល់មូលដ្ឋានរបស់ពួកគេ” ការព្រមានរបស់អ៊ីរ៉ងទៅកាន់សហរដ្ឋ អាម៉េរិក​ក្នុងករណីមានសង្រ្គាម

កាលពីថ្ងៃពុធទី១១ ខែមិថុនា អ៊ីរ៉ង់បានព្រមានថា អ៊ីរ៉ងបានដាក់គោលដៅយោធាអាម៉េរិក​នៅ មជ្ឈិមបូព៌ាក្នុងករណីមានសង្រ្គាមជាមួយសហរដ្ឋអាម៉េរិក មុនពេលកិច្ចសន្ទនាថ្មីជាមួយ​ទីក្រុង វ៉ាស៊ីនតុន នៅក្នុងបរិបទនៃភាពតានតឹងអំពីកម្មវិធីនុយក្លេអ៊ែររបស់អ៊ីរ៉ង់។

រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងការពារជាតិអ៊ីរ៉ង់លោកអាហ្ស៊ីហ្ស ណាសៀហ្ស៉ាដេ បានថ្លែងថា ៖ “នៅក្នុង​ករណី​ការ​ចរចាបរាជ័យ ប្រសិនបើសង្រ្គាមកើតមានចំពោះយើង ភាគីម្ខាងទៀតនឹងទទួលរង​ការ​ខូច​ខាតច្រើន​ជាង​យើងយ៉ាងពិតប្រាកដ”។ លោកបន្ថែមថា ៖ “យើងបាញ់ដល់មូលដ្ឋាន​របស់​ពួកគេ ហើយសហរដ្ឋអាម៉េរិកនឹងត្រូវចាកចេញពីតំបន់”។

សហរដ្ឋអាម៉េរិកមានមូលដ្ឋានយោធាជាច្រើននៅក្នុងប្រទេសជិតខាងអ៊ីរ៉ង។ មូលដ្ឋានដែលធំ​ជាងគេ​គឺនៅប្រទេសកាតា ដែលជាទីស្នាក់ការបញ្ជាការកណ្តាលនៃទាហានអាម៉េរិកនៅមជ្ឈិម​បូព៌ាដែលត្រូវបានស្ថាបនាឡើង។

បើយោងតាមអ៊ីរ៉ង់ បានឲ្យដឹងថា ការពិភាក្សាថ្មីត្រូវបានត្រៀមធ្វើនៅថ្ងៃអាទិត្យ។ ប្រធានាធិបតី​អាម៉េរិក លោកដូណាល់ ត្រាំ បានប្រកាសថា កិច្ចប្រជុំនេះនឹងកើតមាននៅថ្ងៃ​ព្រហស្បតិ៍ នៅខណៈដែលអ្នកសម្របសម្រួលអូម៉ង់ មិនបានធ្វើអធិប្បាយទេ។

កាលពីថ្ងៃពុធ នៅក្នុងកិច្ចសម្ភាសន៍ជាមួយសារព័ត៌មាន New York Post លោកដូណាល់ ត្រាំ បានថ្លែងថា លោកមិនមានទំនុកចិត្តច្រើនទេ​សម្រាប់ការឈានទៅដល់កិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយ​អ៊ីរ៉ង់។ មេដឹកនាំអាម៉េរិក បានបញ្ជាក់ថា ពួកគេហាក់ដូចជាគ្មានទំនួលខុសត្រូវ។ លោក​ដូណាល់ ត្រាំ គំរាមជាច្រើនដងថា ប្រើប្រាស់យោធាប្រឆាំងអ៊ីរ៉ង ក្នុងករណីបរាជ័យ​ខាងការ​ទូត។

ប្រទេស​ទាំងពីរព្យាយាមត្រូវរ៉ូវគ្នាលើកិច្ចព្រមព្រៀង​ដ៏មានសក្តានុពលមួយដែលរារាំងអ៊ីរ៉ង់មិន​ឲ្យ​​មានអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ ជាមួយនិងការដោះដូរដោយ​ការដកទណ្ឌកម្មដែលធ្វើឲ្យសេដ្ឋកិច្ច​អ៊ីរ៉ង់​​ជាប់​​គាំង។ នេះគឺជាមហិច្ចតាដែលទីក្រុងតេអេរ៉ងការពារខ្លួនយ៉ាងសាហាវ។ កិច្ចពិភាក្សា​ប៉ះ​​ទង្គិច​គ្នាលើបញ្ហានៃការបង្កើនសារធាតុអ៊ុយរ៉ានីញ៉ូម។ សហរដ្ឋអាម៉េរិកទាមទារថា ប្រទេស​អ៊ីរ៉ង​ត្រូវតែបោះបង់ចោលវាទាំងស្រុង នៅខណៈ​ដែល​ទីក្រុងតេអេរ៉ង់ចាត់ទុកការសុំនេះគឺមិន​អាច​ចរចាបាន និងលើកឡើងថា សំណូមពរនេះគឺផ្ទុយនឹងសន្ធិសញ្ញានៃការរីកសាយភាយ​នុយក្លេអ៊ែរ (TNP)។

យោងតាមទីភ្នាក់ងារអន្តរជាតិនៃថាមពលអាតូមិក (AIEA) អ៊ីរ៉ងគឺជារដ្ឋតែមួយ​មិនមាន​អាវុធ​នុយក្លេអ៊ែរ តែបានបង្កើនកម្រិតអ៊ុយរ៉ានីញ៉ូមខ្ពស់បំផុត ៦០% ដែលខ្ពស់ខ្លាំងលើកម្រិត​កំណត់ ៣,៦៧% ដែលដាក់ដោយកិច្ចព្រមព្រៀងពហុភាគីអំពីនុយក្លេអ៊ែរដែល​ព្រមព្រៀង​ជាមួយ​អ៊ីរ៉ង់​នៅឆ្នាំ២០១៥ ប៉ុន្តែសហរដ្ឋអាម៉េរិកបានដកខ្លួន។ បើយោងតាម AIEA បានឲ្យដឹង​ថា ដើម្បី​ផលិត​គ្រាប់បែកនុយក្លេអ៊ែរ ការបង្កើនសារធាតុ​អ៊ុយរ៉ានីញ៉ូម ត្រូវរុញឲ្យដល់ ៩០%។

អ៊ីរ៉ង បានទទួលសំណើពីសហរដ្ឋអាម៉េរិកដែលមានធាតុដែលមិនយល់ព្រមដោយ​អ្នកកាន់​អំណាច​អ៊ីរ៉ង់។ មេដឹកនាំខ្ពស់បំផុតនៃអ៊ីរ៉ង់ អាយ៉ាតូឡា អាលី ខាម៉េនី ដែលជាអ្នកសម្រេចចិត្ត​ខ្ពស់​​បំផុតអំពីសំណុំរឿងយុទ្ធសាស្រ្ត បានវាយតម្លៃថា សំណើ​របស់អាម៉េរិកគឺប្រឆាំងនឹង​សារ​ប្រយោជន៍ប្រទេសរបស់លោក ១០០%។

យោងតាមប្រធានសភាអ៊ីរ៉ង់ លោកម៉ូហាម៉េដ បាហ្គ៉េ ហ្គ៉ាលីបាហ្វ បានឲ្យដឹងថា អត្ថបទកិច្ច​ព្រមព្រៀង​របស់អាម៉េរិក ដែលមិនត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយជាសាធារណៈ មិនបានលើកឡើងអំពី​បញ្ហា​នៃការដកទណ្ឌកម្ម ដែលទីក្រុងតេអេរ៉ង់ចាត់ទុកថាជាអាទិភាព។ ​អ៊ីរ៉ង់បានប្រកាស​កាល​ពី​​ថ្ងៃ​ចន្ទ ថា អ៊ីរ៉ងនឹងបញ្ជូនសំណើផ្ទាល់ខ្លួនទៅកាន់សហរដ្ឋអាម៉េរិក​នៅ​ប៉ុន្មានថ្ងៃខាងមុខ។