រាជាធិរាជសូលីម៉ាន ទី១ ដឹកនាំចក្រភពអូតូម៉ង់នៅពេលរីកចម្រើនដល់កំពូល

សូលីម៉ានទី១ ប្រសូតនៅថ្ងៃទី៦ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ១៤៩៤ នៅទីក្រុងត្រេប៊ីហ្ស៉ូន ស្ថិតនៅក្នុងប្រទេស​ទួរគី​សព្វថ្ងៃ និងសោយទីវង្គត់នៅថ្ងៃទី៦ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ១៥៦៦ នៅ​ទីក្រុង​ហ្ស៊ីហ្ស៉ឺវ៉ា ប្រទេស ហុងគ្រីសព្វថ្ងៃ។

រាជាធិរាជសូលីម៉ានទី១ គឺជាបុត្ររបស់ព្រះបាទសេលីមទី១ យ៉ាវូហ្ស។ រាជាសូលីម៉ានទី១ ក៏​ជា​ស៊ុលតង់ទី១០ នៃរាជ្យវង្សអូតូម៉ង និងជាកាលីហ្វទី៧៤នៃឥស្លាម ពីឆ្នាំ១៥២០ រហូតដល់​ថ្ងៃ​ព្រះ​អង្គសោយទីវង្គត ឆ្នាំ១៥៦៦។ គេផ្តល់នាមព្រះអង្គថា សូលីម៉ាន ឡឺ ម៉ាញ៊ីហ្វ៊ីក នៅ​លោក​ខាង​លិច និងជាអ្នករៀបចំច្បាប់នៅខាងបូព៌ា ដោយសារតែការស្ថាបនាឡើងវិញនូវប្រព័ន្ធ​ច្បាប់​​យ៉ាងពេញលេញនៃចក្រភពអូតូម៉ង់។

រាជាសូលីម៉ានទី១ បានក្លាយជាស្តេចមួយរូបដែលមានទេព្យកោសល្យ សមិទ្ធផល និង​ភាព​ល្បីល្បាញ​បំផុតនៃសតវត្សទី១៦ និងដឹកនាំចក្រភពអូតូម៉ងនៅពេលវេលារីកចម្រើនដល់​កំពូល​​ខាងសេដ្ឋកិច្ច យោធា នយោបាយ និងវប្បធម៌នៃចក្រភព។   

នៅក្រោមរាជ្យរបស់ព្រះអង្គ កងទ័ពជើងទឹកអូតូម៉ង់ ដែលដឹកនាំដោយឧត្តមនាវាឯក​ដ៏​ល្បីល្បាញ បាកបឺរូស បានគ្រប់គ្រងសមុទ្រមេឌីទែរ៉ាណេ សមុទ្រក្រហម និងឈូងសមុទ្រ​ពែក។

ជាមេដឹកនាំចក្រភពដែលកំពុងរីកចម្រើនធំបំផុត រាជាសូលីម៉ានទី១ បានធ្វើការបំរែបំរួល​ពាក់ព័ន្ធ​នឹងនីតិសង្គម ការអប់រំ សេដ្ឋកិច្ច និងប្រព័ន្ធច្បាប់។ ក្រមស៊ីវិលរបស់ព្រះអង្គ ដែល​ហៅថា កានុន កំណត់ទម្រង់នៃចក្រភពអស់រយៈពេលជាច្រើនសតវត្ស។  រាជាសូលីម៉ានទី១ មិនគ្រាន់តែជាកវីកំណាព្យ និងជាអ្នកឯកទេសខាងគ្រឿងអលង្ការនោះទេ ប៉ុន្តែព្រះអង្គក៏ជា​អ្នកលើក​​កម្ពស់ និងពិនិត្យមើលលើយុគសម័យមាសនៃសិល្បៈ អក្សរសាស្រ្ត និងស្ថាបត្យកម្ម​នៃ​​ចក្រភព​អូ​តូម៉ង់។ រាជាសូលីម៉ានទី១ មិនគ្រាន់តែជាអ្នកជំនាញខាងយោធាដ៏ល្បីល្បាញ ជា​អ្នក​ជំនាញខាងគុនដាវដូចព្រះបិតា និងជីតារបស់ព្រះអង្គនោះទេ ប៉ុន្តែព្រះអង្គ មាន​ភាព​ខុស​ពី​អ្នក​ទាំងពីរ ត្រង់ព្រះអង្គ​ក៏ជាអ្នកជំនាញនយោបាយប្រើស្លាបប៉ាកាផងដែរ។  រាជា​សូលីម៉ាន​ទី​១ គឺជា​អ្នករៀបចំតាក់តែងច្បាប់ដ៏ពូកែល្បីល្បាញ ដែលលេចឡើងទាក់ទងនឹង​ប្រធាន​បទ​អធិប​តេយ្យ ជាបុគ្គលមានចិត្តល្អ និងជាអ្នកការពារយុត្តិធម៌។ ច្បាប់នីតិបញ្ញត្តិ​ដែល​ហៅថា កានុន អាស្រ័យផ្ទាល់នឹងឆន្ទះរបស់រាជាសូលីម៉ានទី១ និងគ្របដណ្តប់លើ​ច្បាប់​ព្រហ្មទណ្ឌ ហិរញ្ញវត្ថុ និងដីធ្លី។  រាជាសូលីម៉ានទី១ ផ្សព្វផ្សាយឲ្យប្រើប្រាស់ច្បាប់​ព្រហ្មទណ្ឌ និងយុត្តិធម៌​ថ្មី​ដែល​កម្រិតចំនួនទោសប្រហារជីវិត និងការធ្វើទារុណកម្ម និង​ស្ថាបនា​បញ្ជី​ផាក​ពិន័យ​សម្រាប់​ទោស​ដែលគេកាត់ក្តីរួចហើយ។   នៅក្នុងវិស័យហិរញ្ញវត្ថុ ពន្ធលើសត្វចិញ្ចឹម រ៉ែ និង​ផល​ចំណេញ​ពីការជួញដូរត្រូវបានលើកលែង។ ក្រៅពីរឿងពន្ធ មន្រ្តីដែលរកឃើញថាមាន​កំហុស​​អំពីអំពើពុករលួយអាចនឹងត្រូវស៊ូតង់រឹបអូសយកដីរបស់ពួកគេ។

រាជាសូលីម៉ានទី១ ក៏មានចំណាប់អារម្មណ៍នឹងវិស័យអប់រំ។ សាលាដែលចងភ្ជាប់នឹងព្រះវិហារ និង​ត្រូវផ្តល់លុយ​ដែលមានមូលដ្ឋានគ្រឹះពីសាសនាផ្តល់យ៉ាងទំលំទូលាយជាប្រព័ន្ធ​អប់រំ​​ដែល​មិនបង់ថ្លៃ​សម្រាប់ក្មេងៗឥស្លាម។​ នៅក្នុងរាជធានីអ៊ីស្តង់ប៊ូ រាជាសូលីម៉ានទី១ បង្កើន​ចំនួន​សាលា​បឋមសម្រាប់ក្មេងៗ ឲ្យរៀនសរសេរ និងអាន និងវិទ្យាល័យសម្រាប់​បង្រៀន​ទស្សនវិជ្ជា និងតារាសាស្រ្ត។

នៅក្រោមឥទ្ធិពលរាជ្យរបស់រាជាសូលីម៉ានទី១ ចក្រភពអូតូម៉ង់បានចូលក្នុងយុគសម័យមាស​ខាងវប្បធម៌។ ជាក់ស្តែងបន្ទាប់ពីបានសិក្សារួចហើយ សិល្បករ និងសិប្បករ អាច​បង្កើន​ជំនាញ និងទទួលបានប្រាក់ខែដ៏ខ្ពស់។

រាជ្យរបស់រាជាសូលីម៉ានទី១មានជិត ៤៦ឆ្នាំ នៅតែស្ថិតនៅជារយៈ​ពេល​សោយរាជ្យ​ដ៏វែង​បំផុត​នៃប្រវត្តិសាស្រ្តរបស់ចក្រភពអូតូម៉ង់។

 

Daily Program

Livesteam thumbnail