លោកវិចទ័រ ហ៊ូហ្គោ អ្នកនិពន្ធដ៏ល្បីល្បាញប្រចាំសតវត្សរបស់បារាំង

លោកវិចទ័រ ហ៊ូហ្គោ ជួនកាលត្រូវបានគេប្រសិទ្ធនាមថា បុរសមហាសមុទ្រ ឬបុរសប្រចាំ សតវត្ស។ ​លោកគឺជាកវីនិពន្ធ អ្នកនិពន្ធរឿងល្ខោន អ្នកនិពន្ធប្រលោមលោក និង​ជា​វិចិត្រករ​​ជន​ជាតិបារាំង។ លោកកើតនៅថ្ងៃទី២៦ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ១៩០២ នៅឃុំបេសង់សុន ភាគ​ខាង​លិច​​ប្រទេស​បារាំង។ លោកទទួលមរណភាពនៅថ្ងៃទី២២ ខែឧសភា ឆ្នាំ១៩៩៥ នៅ​ទីក្រុង​ប៉ារីស។    

លោកវិចទ័រ ហ៊ូហ្គោ ត្រូវបានចាត់ទុកជាអ្នកនិពន្ធម្នាក់ក្នុងចំណោមអ្នកនិពន្ធទាំងឡាយ​នៃ​ភាសា​បារាំង និងអក្សរសាស្រ្តសកលដែលល្បីល្បាញបំផុត។ លោកវិចទ័រ ហ៊ូហ្គោ ក៏ជាបុគ្គល​នយោបាយ និងជាបញ្ញវន្ត​ដែលមានការបេ្តជ្ញាចិត្តខ្ពស់​ ដែលបានដើរតួខាងមនោគមន៍វិជ្ជា​ដ៏​សំខាន់។ លោកគ្រប់គ្រងតំណែងក្នុងភាពល្បីល្បាញដ៏គួរឲ្យកត់សម្គាល់នៅក្នុងប្រវត្តិសាស្រ្ត​នៃ​អក្សរសាស្រ្ត​បារាំង​​នៅ​សតវត្ស​ទី១៩។

សម្រាប់ល្ខោន លោកវិចទ័រ ហ៊ូហ្គោ ស្ថាបនាបានតំណែងជាអ្នកនាំមុខម្នាក់​ក្នុងចំណោម​អ្នក​នាំ​មុខ​នានានៅក្នុងខ្សែរឿងមនោសញ្ចេតនាបារាំង និងបង្ហាញនូវទស្សនៈរបស់លោកអំពី​ប្រលោមលោកវិនាសកម្ម ដូច​មាននៅក្នុងការណែនាំរឿងក្រមវែល (Cromwell) នៅឆ្នាំ ១៨២៧ បន្ទាប់​​មករឿងហ៊ែរម៉ានី (Hermani) នៅឆ្នាំ១៨៣០។

ចំណែកស្នាដៃកំណាព្យរបស់លោករួមមានកម្រងកំណាព្យមនោសញ្ចេតនា អណ្តែតអណ្តូង​ជាច្រើន ហើយល្បីល្បាញបំផុត គឺស្នាដៃអូដេស អេ បាឡាដ (Odes et Ballades) ដែល​ផ្សព្វ​ផ្សាយ​​នៅឆ្នាំ១៨២៦។

ក៏ជាអ្នកនិពន្ធប្រលោមលោក លោកវិចទ័រ ហ៊ូហ្គោ ទទួលបានជោគជ័យប្រជាប្រិយភាព ដ៏ សម្បើម ដំបូងជាមួយស្នាដៃ ណូត្រ៍ដាម ដឺ ប៉ារីស (Notre-Dame de Paris) នៅឆ្នាំ១៨៣១ បន្ទាប់មកជាមួយរឿង ទុរគតជន (Les Misérable) នៅឆ្នាំ១៨៦២។

ស្នាដៃជាច្រើនទៀតរបស់លោករួមមាន សំណេរ សេចក្តីថ្លែងខាងនយោបាយ រឿងខ្លីៗនៃ ការ​ធ្វើ​ដំណើរ កម្រងសំណេរកត់ត្រា និងការចងចាំ សេចក្តីអធិប្បាយអក្សរសាស្រ្ត ការឆ្លង ឆ្លើយ​សំបុត្រ​ដ៏ច្រើនសម្បើម រូបគំនូរគូដោយទឹកខ្មៅជិត ៤ពាន់រូប ព្រមទាំងគំនិតនៃការលំអពី​ខាង​ក្នុង ព្រមទាំងការចូលរួមសិល្បៈនៃការថតរូបផងដែរ។

ដោយពាក់ព័ន្ធខ្លាំងនៅក្នុងការពិភាក្សាជាសាធារណៈ លោកវិចទ័រ ហ៊ូហ្គោ ក៏ជាស​មាជិក សភានៅក្រោមរបបរាជាណាចក្រកក្កដា និងសាធារណរដ្ឋទី២ និងទី៣  របស់បារាំងផងដែរ។ លោកវិចទ័រ ហ៊ូហ្គោ បានធ្វើនិរទេសរយៈពេល ជិត ២០ឆ្នាំ ទៅកោះជឺស៊ី និងហ្គឺណេស៊ី នៅ ក្នុងរបបចក្រភពទី២ បារាំង ដោយសារលោកគឺជាអ្នកប្រឆាំងដ៏ល្បីល្បាញម្នាក់។  ដោយចង ភ្ជាប់នឹងគំនិតសន្តិភាព និងសេរីភាព មានភាពឈឺឆ្អាលចំពោះទុរគតភាពរបស់មនុស្ស លោក​វិចទ័រ ហ៊ូហ្គោ បានសម្តែងមតិគាំទ្រ​គំនិតជឿនលឿនជាច្រើននៃសង្គម។ លោកប្រឆាំងនឹង ទោសប្រហារជីវិត និងទាសភាព។ លោកក៏គាំទ្រគំនិតនៃទ្វីបអឺរ៉ុបមួយដែលរួបរួមផងដែរ។  

ការប្តេជ្ញាចិត្តដាច់ខាតក្នុងគំនិតសាធារណរដ្ឋនៅក្នុងដំណាក់កាលទី២នៃជីវិតរបស់លោក និង ស្នាដៃអក្សរសាស្រ្តដ៏ច្រើនសម្បើម បានធ្វើឲ្យលោកវិចទ័រ ហ៊ូហ្គោ ក្លាយជាបុគ្គលជានិមិត្តរូប។ ហើយសាធារណរដ្ឋបារាំងទី៣ បានផ្តល់កិត្តិយសដល់លោកសម្រាប់​ការធ្វើបុណ្យគោរពវិញ្ញា​ណ​ក្ខន្ធថ្នាក់ជាតិ និងបញ្ជូនសពលោកទៅបញ្ចុះនៅទីលានសម្រាប់បញ្ចុះជនល្បីល្បាញ ទី​លាន ប៉ង់ថេអុង ដឺ ប៉ារីស (Panthéon de Paris) នៅថ្ងៃទី១ មិថុនា ឆ្នាំ១៨៨៥ គឺពីរថ្ងៃបន្ទាប់ ពី មរណភាពរបស់លោក។ នៅអំឡុងរយៈពេល ២ថ្ងៃ ដែលមជ្ឈូសរបស់លោកដាក់តាំងបង្ហាញ ជា​សាធារណៈ មនុស្សជាង ២លាននាក់បានមកគោរពវិញ្ញាណក្ខន្ធរបស់លោក។

ដោយបានចូលរួមវិភាគយ៉ាងធំធេងក្នុងការបង្កើតថ្មីស្នាដៃកំណាព្យ និងល្ខោន និងកត់ត្រា​នៅ ក្នុងយុគសម័យរបស់លោកក្នុងការប្រកាន់ជំហរខាងនយោបាយ និងសង្គម លោកវិចទ័រ ហ៊ូហ្គោ ដែលមានខ្សែជីវិត និងស្នាដៃ បានក្លាយជាកម្មវត្ថុនៃការអធិប្បាយជាច្រើន និងនៅតែ មានភាពល្បីល្បាញរហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ ទាំងនៅបារាំង និងនៅបរទេស។