លោកធីអូឌ័រ រូសឺវែលត៍ ប្រធានាធិបតីអាម៉េរិកដែលស្រឡាញ់បរិស្ថាន

លោកធីអូឌ័រ រូសឺវែលត៍ ឬគេហៅលោកថា ថេតឌី កើតនៅថ្ងៃទី២៧ ខែតុលា ឆ្នាំ១៨៥៨ នៅ​ទីក្រុង​ញូយ៉ក។ លោកទទួលមរណភាពនៅថ្ងៃទី៦ ខែមករា ឆ្នាំ១៩១៩ នៅទីក្រុងអ័រស្ទើ បេ រដ្ឋ​ញូយ៉ក។ លោកធីអូឌ័រ រូសឺវែលត៍ គឺជារដ្ឋបុរសអាម៉េរិក។ លោកក៏ជាសមាជិកនៃគណបក្ស​សាធារណរដ្ឋ បន្ទាប់មកជាសហស្ថាបនិកនៃគណបក្សចម្រើនជឿនលឿន ជាគណបក្ស​ជំទាស់។ លោកធីអូឌ័រ រូសឺវែលត៍ គឺជាប្រធានាធិបតីអាម៉េរិកពីឆ្នាំ១៩០១ ដល់ឆ្នាំ១៩០៩។  លោក​ក៏ជាម្ចាស់ពានរង្វាន់ណូបែលសន្តិភាពនៅឆ្នាំ១៩០៦ ដោយសារតែតួនាទីរបស់លោក​គឺ​ជា​​អ្នកសម្រប​សម្រួលនៅក្នុងសង្រ្គាមរុស្ស៊ីជប៉ុន។

សុខភាពរបស់លោកធីអូឌ័រ រូសឺវែលត៍ មានភាពទន់ខ្សោយ លោកបានប្រកបមុខអាជីប​ជា​ច្រើន មុននឹងការតាំងចិត្តរបស់លោកចូលប្រឡូកក្នុងឆាកនយោបាយ។ លោកធីអូឌ័រ បាន​បាត់បង់​​​ឪពុកតាំងពីនៅតូច នៅពេលលោកធ្វើការសិក្សានៅសកលវិទ្យាល័យហាវើដ។ បន្ទាប់​មក នៅក្នុងដែនដី ដាកូតា ផ្នែកខាងត្បូងសហរដ្ឋអាម៉េរិក លោកធីអូឌ័រ រូសឺវែលត៍ ក៏រស់​នៅ​ជា​របៀបជនខោបយ។​ នៅចន្លោះពេលនោះ លោកបានឈឈ្មោះ​បោះឆ្នោត​ជាប់​ជាតំណាង​រាស្រ្ត នៅសភារដ្ឋញូយ៉ក។

នៅឆ្នាំ១៨៩៧ លោកធីអូឌ័រ រូសឺវែលត៍ ក្លាយជាអគ្គលេខារងនៃកងកម្លាំងម៉ារីន។ លោកដើរ​តួ​ដាច់ខាត​នៅឆ្នាំបន្ទាប់នៅក្នុងសង្រ្គាមអេស្ប៉ាញ និងអាម៉េរិក។ លោកក្លាយជាមេបញ្ជា​ការ​នៃ​កង​កម្លាំង រ៉ាហ្វ រាយឌើ។ កិត្តសព្ទដែលបានមកនៅអំឡុងពេលសង្រ្គាម អាចធ្វើឲ្យ​លោក​រូសឺវែលត៍ ឈឈ្មោះបោះឆ្នោតជាប់ជាអភិបាលនៃរដ្ឋញូយ៉ក។

លោកធីអូឌ័រ រូសឺវែលត៍ ចូលរួមបោះឆ្នោតជា​អនុ​ប្រធានាធិបតី​ជាមួយលោក វីលៀម ម៉ាកគីនលៃ នៅការបោះឆ្នោត​នៅឆ្នាំ១៩០០។ ប៉ុន្តែ​ការ​លបធ្វើឃាតប្រធានាធិបតី​នៅ​ខែ​កញ្ញា ឆ្នាំ​១៩០១ បានធ្វើឲ្យលោកធីអូឌ័រ រូសឺវែលត៍ ត្រូវ​បាន​តែងតាំងជាប្រធានាធិបតីអាម៉េរិក ដែល​មានវ័យក្មេងបំផុត។

អណត្តិប្រធានាធិបតីរបស់លោកធីអូឌ័រ រូសឺវែលត៍ ត្រូវបានចាត់ទុកជារយៈពេលដ៏មានសារ​សំខាន់​​បំផុតមួយនៃប្រវត្តិសាស្រ្តសហរដ្ឋអាម៉េរិក។ លោកធីអូឌ័រ រូសឺវែលត៍ ជាមួយលោកវូដ្រូ វីលស៊ុន និងលោករ៉ូប៊ឺត ឡា ហ្វ៉ូលយ៉េត៍ គឺជាបុគ្គល​សំខាន់ៗ ដែលតំណាង​ឲ្យ​យុគ​សម័យ​ជឿន​លឿនសម្រាប់អាម៉េរិក។ សម្រាប់នយោបាយក្នុងប្រទេស នយោបាយរបស់លោកធីអូឌ័រ រូសឺវែលត៍ គឺ​សំខាន់​កត់សម្គាល់ដោយការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងក្រុមហ៊ុនធំៗ ដែលរកស៊ីគ្រប​ដណ្តប់ និង​ផ្តាច់​មុខតាមរយៈការពង្រឹងច្បាប់ប្រកួតប្រជែង ប៉ុន្តែក៏មានការពង្រឹងនយោបាយ​អន្តោប្រវេសន៍ និង​ការ​ដាក់ឲ្យដំណើរការនូវនយោបាយបរិស្ថានផងដែរ។

សម្រាប់នយោបាយក្រៅប្រទេស សហរដ្ឋអាម៉េរិក ចូលអន្តរាគមន៍នៅក្នុងវិបត្តិវេណេហ៊្សុយ​អេឡា នៅឆ្នាំ១៩០២-១៩០៣ និងនៅក្នុងសង្រ្គាម ១០០០ថ្ងៃ ដែលនាំទៅដល់ឯករាជ្យរបស់​ប្រទេស​ប៉ាណាម៉ា និងការផ្តល់សម្បទានព្រែកជីប៉ាណាម៉ា។ លោកធីអូឌ័រ រូសឺវែលត៍ ក៏​កំណត់​និយមន័យលទ្ធិប្រើដំបងដើម្បីរក្សាស្ថិរភាពទ្វីបអាម៉េរិកផងដែរ។

នៅក្នុងការចាត់ថ្នាក់ ដែលធ្វើឡើងដោយអ្នកប្រវត្តិសាស្រ្ត និងអ្នកកាសែត លោក​ធីអូឌ័រ រូសឺវែលត៍ ត្រូវបានចាត់ទុកជាប្រធានាធិបតីអាម៉េរិកម្នាក់ដ៏​ល្បីល្បាញបំផុតក្នុងចំណោម​ប្រធានាធិបតី​មួយចំនួន និងត្រូវចាត់ថ្នាក់ក្នុងចំណោមប្រធានាធិបតី ៨នាក់ ដំបូង ដែល​ល្បី​ល្បាញ​បំផុតជានិច្ច។ រូបសំណាក់របស់លោកត្រូវបានគេឆ្លាក់នៅភ្នំ រ៉ាសម៉ោន នៅក្បែរ​ប្រធានាធិបតី ហ្ស៉កវ៉ាស៊ីនតុន ថូម៉ាស ចេហ្វហ្វ៉ឺសុន និងលោកអាប្រាហាម លីនខូល។

នៅក្នុងការចាត់ថ្នាក់ដទៃទៀត ដែលធ្វើឡើងដោយសារព័ត៌មាន ញូយ៉ក ថែមស៍ លោកធីអូឌ័រ រូសឺវែលត៍ ត្រូវបានចាត់ទុកជាប្រធានាធិបតីដែលធ្វើការងារច្រើនបំផុត​សម្រាប់ការអភិរក្ស​បរិស្ថាន។